Интраокуларни леќи
Направете го вистинскиот избор
Со напредокот на технологијата и префинетоста на дизајнот на интраокуларните леќи, никогаш немало поголем избор на премиум и стандардни леќи што може да му се понудат на пациентот.
Се поставува прашањето, како да се избере вистинската леќа за секој поединечен пациент?
Целта на оваа информација е да ве запознае со различните видови интраокуларни леќи, нивните карактеристики, односно предностите и недостатоците.
За почеток, најважното и основно прашање на кое пациентот треба да размисли и да одговори пред операцијата и поставувањето на леќите е:
Дали сакате и дали сте многу мотивирани да гледате на сите растојанија без очила? Или носењето очила за далечина или блиску (или и двете) не е напор и непријатност за вас?
Се надеваме дека овој водич и информации, како и препораките и одговорите на прашањата што ги добивате на прелиминарното испитување во нашата институција, значително ќе го поедностават и олеснат процесот на избор на вистинската леќа за вас.
Мои специјалности
Што се интраокуларни леќи?
Интраокуларните леќи се вештачки леќи кои се вградуваат наместо природните леќи за очи. Леќите за очи се направени од биокомпатибилни материјали, па затоа се инертни, односно не предизвикуваат воспалителни реакции во окото. Поради оваа причина, откако ќе се вградат, тие можат да останат во окото доживотно и не е можно окото да ги „отфрли“.
Кога се вградуваат интраокуларни леќи ?
Интраокуларните леќи се имплантираат за време на операцијата на катаракта (на местото на заматената природна леќа на окото) или за време на операцијата за замена на рефрактивната леќа (кога чистата, незаматена природна леќа на окото се отстранува за да се елиминира диоптријата).
Интраокуларните леќи се имплантираат за време на операцијата на катаракта (на местото на заматената природна леќа на окото) или за време на операцијата за замена на рефрактивната леќа (кога чистата, незаматена природна леќа на окото се отстранува за да се елиминира диоптријата).
Кога се вградуваат интраокуларни леќи?
Интраокуларните леќи се имплантираат за време на операцијата на катаракта (на местото на заматената природна леќа на окото) или за време на операцијата за замена на рефрактивната леќа (кога чистата, незаматена природна леќа на окото се отстранува за да се елиминира диоптријата).
Интраокуларните леќи се имплантираат за време на операцијата на катаракта (на местото на заматената природна леќа на окото) или за време на операцијата за замена на рефрактивната леќа (кога чистата, незаматена природна леќа на окото се отстранува за да се елиминира диоптријата).
Какви видови на интраокуларни леќи постојат?
Основната поделба на интраокуларните леќи е монофокални – леќи со еден фокус и мултифокални – леќи со повеќе фокуси.
И двете можат да бидат торични – кога го коригираат и астигматизмот (цилиндарот) на рожницата кај пациентите кои го имаат.
И двете можат да бидат торични – кога го коригираат и астигматизмот (цилиндарот) на рожницата кај пациентите кои го имаат.
Монофокални интраокуларни леќи
Монофокални леќи се леќи кои, како што сугерира името, имаат еден фокус. Со други зборови, овозможуваат добар вид на далечина, без носење наочари. Под далеина се подразбира сè што е подалеку од еден метар (возење, гледање телевизија, физички и спортски активности…), додека очилата се потребни за блиско растојание (читање, гледање во телефон, таблет, компјутер и друго…).
Монофокални леќи се леќи кои, како што сугерира името, имаат еден фокус. Со други зборови, овозможуваат добар вид на далечина, без носење наочари. Под далеина се подразбира сè што е подалеку од еден метар (возење, гледање телевизија, физички и спортски активности…), додека очилата се потребни за блиско растојание (читање, гледање во телефон, таблет, компјутер и друго…).
Асферични интраокуларни леќи
Асферичните леќи се леќите кои обезбедуваат најдобар оптички квалитет на видот на најголемиот број пациенти. Тоа е затоа што, за разлика од стандардните леќи, тие ги корегираат и компензираат сферичните аберации на окото (рожницата) кои постојат кај повеќето луѓе.
Сферичните аберации се оптички аберации од повисок степен кои го намалуваат квалитетот на сликата на набљудуваните објекти.
Физиолошки, сферичните аберации на рожницата се компензираат со сферичните аберации на природната очна леќа. Но, со стареењето или со појавата на катаракта, оваа компензаторна способност се губи и тие стануваат поизразени. Секој пациент е подложен на прелиминарен преглед во очната болница Промедика Офталмологија каде се врши снимање за да се утврди присуството на сферични аберации и доколку тие се поизразени, на пациентот му се препорачува вградување на асферична леќа за да има најдобар можен квалитет
на видот постоперативно.
Треба да се забележи дека инсталирањето на висококвалитетна монофокална леќа ( сферична) која не ги коригира сферичните аберации резултира со добра визуелна острина и квалитет на видот. Но, за пациентите на кои им е потребен најдобар квалитет на видот (најчесто пациенти кои работат), и за кои е откриено значително присуство на сферични аберации, особено кај пациенти кои возат или работат во услови на слаба осветленост и ноќе, се препорачуваат асферични леќи. За илустрација, за време на тестот на асферични леќи во кои беа симулирани услови за ноќно возење, возачите со асферични леќи можеа да забележат пешак 15 метри порано со брзина од 90 km/h од возачите со стандардни леќи.
Торични интраокуларни леќи
Торичните леќи се дизајнирани да го корегираат предоперативниот астигматизам (цилиндар) на рожницата што го има пациентот. Ако пациентот има значителен предоперативен астигматизам, тогаш дури и по инсталирањето на стандардната леќа, тој ќе има астигматизам, што може да бара носење очила и за далечина и за близина за да се постигне најдобра визуелна острина.
Со цел да се избегне ова, на пациентите со значителен астигматизам им се советува да инсталираат торични леќи.
Во пракса се работи за пациенти со 1,50 диоптрија
цилиндар или уште поголем корнеален астигматизам. Тоа се утврдува и при прелиминарното испитување. Она што е многу важно е во текот на операцијата да се изврши идеалното центрирање на торичната леќа која се вградува, за да му се овозможи на пациентот да го искористи максималниот потенцијал на овие леќи.
Мултифокални интраокуларни леќи
Мултифокални леќи се леќи за кои најмногу се зборува во последните години и за кои пациентите најмногу се заинтересирани,од едноставна причина што нивната инсталација им овозможува на пациентите практично да станат независни од носење очила.
Постојат голем број на различни видови мултифокални леќи, но денес најчесто се инсталираат трифокални или EDOF (продолжена длабочина на фокус) леќи.
Трифокалните мултифокални леќи овозможуваат јасен вид без носење очила на далечина(возење, гледање телевизија, спортски активности…), на средно растојание од околу 60 cm (десктоп компјутер, лаптоп) и на близина од околу 40 cm (читање, мобилен телефон , таблет).
Постојат голем број на различни видови мултифокални леќи, но денес најчесто се инсталираат трифокални или EDOF (продолжена длабочина на фокус) леќи.
Трифокалните мултифокални леќи овозможуваат јасен вид без носење очила на далечина(возење, гледање телевизија, спортски активности…), на средно растојание од околу 60 cm (десктоп компјутер, лаптоп) и на близина од околу 40 cm (читање, мобилен телефон , таблет).
За да го покажат својот целосен ефект, тие треба да се инсталираат во двете очи. По нивното инсталирање, најголемиот број пациенти (околу 95% од пациентите) целосно се ослободуваат од носење очила. Ретко, обично во ситуации на слабо осветлување и многу ситен текст, понекогаш е неопходно да се користат очила одблиску за да се видат најмалите букви (кај околу 5% од пациентите).
Важно е пациентите да разберат дека мултифокалните леќи обезбедуваат најголема удобност, но не обезбедуваат најдобар квалитет на видот. Оптички, најдобрата опција е монофокална (и доколку е потребно торична) асферична леќа. Со други зборови, мултифокалните леќи се универзално решение, кои имаат за цел не да обезбедат најдобар оптички квалитет на видот, туку да му овозможат на пациентот да живее без очила. Тоа со себе носи и некои компромиси.
Важно е пациентите да разберат дека мултифокалните леќи обезбедуваат најголема удобност, но не обезбедуваат најдобар квалитет на видот. Оптички, најдобрата опција е монофокална (и доколку е потребно торична) асферична леќа. Со други зборови, мултифокалните леќи се универзално решение, кои имаат за цел не да обезбедат најдобар оптички квалитет на видот, туку да му овозможат на пациентот да живее без очила. Тоа со себе носи и некои компромиси.
Мултифокалните леќи овозможуваат поголема удобност и добар вид без носење очила во секојдневни ситуации
Што точно значи тоа?
Поради неговиот оптички дизајн и присуството на повеќекратни фокуси, постојат некои несакани ефекти кои пациентите ги забележуваат по поставувањето на мултифокални леќи, особено во раниот постоперативен период. Ова се рефлектира со појаватана халоси (светлосни прстени) околу фокални извори на светлина (како што се фаровите на автомобилот) во услови на намалена осветленост (навечер и ноќе).
Исто така, во споредба со леќите со еден фокус, во услови на намалено осветлување, тие обезбедуваат нешто послаба чувствителност на контраст (иако ова е минамално присутeн кај мултифокалните леќи. од последната генерација). Овие придружни оптички појави со текот на времето се намалуваат. Тоа е процес на невроадаптација, т.е. навикнување на центрите за вид во мозокот на нова ситуација. И ако повеќето пациенти ги забележат овие оптички феномени, на огромното мнозинство не им пречат. Дури и по одреден период на навикнување, само околу 5% од пациентите изјавуваат дека ги забележуваат овие појави и дека во помала или поголема мера им пречат.
Исто така, во споредба со леќите со еден фокус, во услови на намалено осветлување, тие обезбедуваат нешто послаба чувствителност на контраст (иако ова е минамално присутeн кај мултифокалните леќи. од последната генерација). Овие придружни оптички појави со текот на времето се намалуваат. Тоа е процес на невроадаптација, т.е. навикнување на центрите за вид во мозокот на нова ситуација. И ако повеќето пациенти ги забележат овие оптички феномени, на огромното мнозинство не им пречат. Дури и по одреден период на навикнување, само околу 5% од пациентите изјавуваат дека ги забележуваат овие појави и дека во помала или поголема мера им пречат.
Од горенаведените причини, поставувањето на мултифокални леќи не се препорачува за луѓе кои возат подолги ноќни рути (прво професионални возачи), потоа за перфекционисти (луѓе кои не се подготвени да го компромитираат тоа што го имаат само заради слободата од неносење наочари да имаат . малку послаб вид во ноќни услови) како и луѓе кои немаат трпение (или мотивација и волја) за периодот на навикнување на споменатите оптички појави.
Успех и резултати од инсталирање на премиум леќи
Околу 95% од пациентите се задоволни или презадоволни по поставувањето на мултифокални леќи и би ја препорачале интервенцијата на своите пријатели. За пациентите да имаат целосен ефект и најдобар можен вид по поставувањето на премиум леќите (првенствено торични и мултифокални), неопходно е да нема значителна диоптрија по поставувањето на леќите.
Во пракса, тоа значи дека диоптријата по инсталацијата на леќите идеално треба да биде во опсег од +/- 0,75 диоптрија. Со помош на современи дијагностички уреди кои се користат за пресметување на леќите, тоа се постигнува кај скоро 90% од пациентите.
Успех и резултати од инсталирање на премиум леќи
Околу 95% од пациентите се задоволни или презадоволни по поставувањето на мултифокални леќи и би ја препорачале интервенцијата на своите пријатели. За пациентите да имаат целосен ефект и најдобар можен вид по поставувањето на премиум леќите (првенствено торични и мултифокални), неопходно е да нема значителна диоптрија по поставувањето на леќите.
Во пракса, тоа значи дека диоптријата по инсталацијата на леќите идеално треба да биде во опсег од +/- 0,75 диоптрија. Со помош на современи дијагностички уреди кои се користат за пресметување на леќите, тоа се постигнува кај скоро 90% од пациентите.
Тоа значи дека кај помалку од 10% од пациентите по операцијата, доколку има значителна диоптрија, може да има потреба од дополнителна корекција на таа таканаречена резидуална диоптрија, која се прави со препишување на диоптриски очила или со ласерско отстранување на диоптријата ( обично по два до три месеци по поставување на леќите).
Кои се предусловите за поставување мултифокални леќи?
За да се препорача инсталирање на мултифокални леќи, мора да се исполнат неколку услови. Неопходно е окото да биде здраво, без патолошки промени (како што се макуларни заболувања, напреднат глауком, кератоконус, хронична изразена сувост на окото, и други). Исклучок е катаракта, кога за време на отстранувањето на катаракта е можно да се инсталираат мултифокални леќи. Дали се исполнети предусловите за поставување на мултифокални леќи и дали се препорачува нивно поставување се утврдува при темелно подготвително испитување.
Кој се препорачува да инсталира мултифокални леќи?
Најдобри кандидати за инсталирање мултифокални леќи се хиперметропите (луѓе со плус диоптрија) и тие најмногу имаат корист од поставувањето на мултифокални леќи.
Потоа следуваат презбиопи – односно пациенти кои имаат само диоптрија за читање. Посложена е ситуацијата со миопите (кратковиди со минус диоптрија). Голем број на кратковидни луѓе, дури и ако имаат послаб вид на далечина, можат да читаат без очила дури и по четириесет и петгодишна возраст, така што мултифокалните леќи се поставуваат нешто поретко.
За пациенти кои ги разбираат сите предности на мултифокалните леќи, кои водат активен живот и за кои очилата се непријатност, и кои исто така ги разбираат (обично минималните) несакани ефекти на мултифокалните леќи и кои се подготвени за период на навикнување на нив , мултифокалните леќи се идеално решение кое значително го подобрува квалитетот на животот и кај нашите пациенти тие често стануваат „најдобрата одлука што ја донесоа“.
За пациенти кои ги разбираат сите предности на мултифокалните леќи, кои водат активен живот и за кои очилата се непријатност, и кои исто така ги разбираат (обично минималните) несакани ефекти на мултифокалните леќи и кои се подготвени за период на навикнување на нив , мултифокалните леќи се идеално решение кое значително го подобрува квалитетот на животот и кај нашите пациенти тие често стануваат „најдобрата одлука што ја донесоа“.
Значи, која интраокуларна леќа е најдобра за мене?
Како што веројатно сте формирале мислење од информациите кои што сте ги добиле досега, не постои единствен одговор кој одговара на сите пациенти. Изборот на интраокуларна леќа кој е идеален за едно лице може да биде целосно несоодветен за друг. Она што е важно е вашиот лекар да изврши детален преглед и сеопфатна дијагностичка слика, да стекне увид во активностите кои ви се најважни – односно растојанијата на кои ги извршувате (ова во голема мера се постигнува со пополнување на посебен прашалник) и одвојте време да разговарате со нас за вашите очекувања, желби и волја или неподготвеност да направите одредени компромиси. Кога сето тоа ќе се испочитува, тогаш лекарот може да даде правилна препорака во повеќето случаи која леќа да ја постави, што на пациентот ќе му обезбеди добар вид и значително ќе го подобри секојдневниот квалитет на живот.
За сите дополнителни информации и сомнежи ви стоиме на располагање.
